Er is een jarenlange discussie gaande over de positie van de Tech Giganten, over de door hen op de markt gebrachte social media, de Apps en wat dat allemaal te weeg brengt. Enerzijds zijn met name veel regeringen van mening dat de macht van deze bedrijven langzamerhand wel te groot aan het worden is. Dus wordt er gesproken over beperking van hun macht. Moeten de bedrijven wellicht opgeknipt worden ? Maar voor welk probleem is dit dan eigenlijk de oplossing ? Hoe moeten we deze bedrijven fiscaal aanpakken, die gigantische winsten maken, maar in de landen waar de omzet gemaakt wordt geen belasting betalen ? En dan de ellende met nepnieuws: steeds meer mensen geloven tal van goed opgezette nep berichten meer dan officiële berichten van overheden of klassieke media.
Anderzijds kunnen we niet ontkennen dat deze bedrijven heel veel nieuwe ontwikkelingen op de markt brengen die zowel door consumenten als bedrijven hogelijk gewaardeerd worden. Vrijwel iedere burger, of hij nu in een arm of rijk land woont, maakt uitbundig gebruik van de vele mogelijkheden die de Tech Giganten ons aanbieden.
Inmiddels begeven de Tech Giganten zich steeds meer op gebieden die voorheen door statige, nationale bedrijven gerund werden: betaalsystemen, bankieren, onderwijs, Apps voor de boekhouding en administratie, voor gezondheid, voor koop- en verkoop opdrachten, voor het runnen van een winkel of bedrijf, voor informatie over landbouw of het kweken van gewassen. In veel onder ontwikkelde landen weten velen inmiddels niet beter of informatie en kennis over vrijwel alle onderwerpen is afkomstig van Tech Giganten en niet van de overheid of andere instituties.
Omdat “de vloeibare samenleving” geen enkele vorm van besturing kent vanuit de klassieke natiestaten en instituties, nemen de Tech Giganten steeds meer positie in in de digitale wereld. Ongemerkt hebben ze een niet meer te negeren noch te bagatelliseren positie veroverd in de digitale wereld van de toekomst die zijn weerga niet kent. En zolang de klassieke overheden en instituties de digitale wereld niet serieus nemen zal dat proces doorgaan.
De Tech Giganten kunnen daarom zonder enig voorbehoud beschouwd worden als de Digitale Nutsbedrijven van de digitale samenleving. Wie immers kan nog om hun diensten heen ? En sterker nog: wie wil om hun meestal goed georganiseerde diensten heen ? Vrijwel iedere consument alsook miljoenen bedrijven, maken gebruik van de diensten van deze bedrijven en kunnen in vele gevallen niet meer zonder. En zolang ze maar diensten blijven leveren waar de meeste mensen en bedrijven blij of gelukkig van worden, is er geen principiële reden om hen de weg af te snijden.
Maar er zijn wel een paar kanttekeningen te maken. De wereld wordt behoorlijk lastig gevallen door problemen met nep nieuws. Soms door overheden geïnspireerd, soms door boze burgers en in een ander geval door criminelen. Maar het is duidelijk dat daar een eind aan moet gaan komen. Wat betreft social media hangen deze bedrijven in tussen klassieke telecom bedrijven, die geen verantwoordelijkheid dragen voor de inhoud van berichten, en klassieke media bedrijven als kranten, die wel verantwoordelijkheid dragen voor de inhoud van hun media. Social media moeten daarom beschouwd worden als een nieuwe categorie van communicatie, die eigen regelgeving behoeft. Een ander punt, zoals genoemd, zijn de exorbitante winsten die deze bedrijven maken, terwijl ze in de landen waar de omzet gemaakt wordt nauwelijks of geen belasting betalen. Het is duidelijk dat de klassieke fiscale systemen op dit punt vernieuwd moeten gaan worden.
Zo zijn er dus wel een paar zaken die geregeld zouden moeten worden. Maar hebben we ook niet dit soort zaken geregeld met de klassieke nutsbedrijven ? Of het nu gaat om de banken, energie bedrijven, telecom bedrijven, onderwijs, gezondheidszorg, of luchtvaartmaatschappijen: allen hebben een bepaalde vrijheid van handelen, maar dienen zich overigens aan bepaalde regelgeving te houden opgelegd door overheden.
Zo zou het ook moeten gaan met deze Tech Giganten. We moeten ze gaan beschouwen als de nutsbedrijven van de digitale samenleving: “digitilities” en zullen hen net zoals we dat doen met klassieke nutsbedrijven bepaalde regels moeten opleggen voor zover ze in het publieke domein actief zijn. Er is echter één en vooralsnog niet goed oplosbaar probleem. Deze bedrijven werken allemaal in de digitale wereld, die nu eenmaal internationaal georganiseerd is en niet op nationale grondslag functioneert. Overheden zullen dus over hun schaduw heen moeten springen en moeten zorgen voor internationale juridische kaders voor deze bedrijven. Dat is komende jaren wel een uitdaging voor de overheden die maar niet verder kunnen of willen denken dan hun natiestaat.
1 reactie
Reacties zijn gesloten.