De vijand van het Britse volk huist in Westminster, niet in Brussel
Het Brexit drama toont aan dat heel veel politici helemaal niets snappen van de digitaliserende wereld en in een ander universum leven. De brexiteers hebben het Britse volk, grotendeels uit onwetendheid, maar deels bewust, voorgelogen over de zogenaamde voordelen van het herwinnen van de eigen soevereiniteit na de Brexit en over het kosten voordeel dat dat met zich mee zou brengen. Het is veel Britse politici, maar op het vasteland is het niet veel anders vrees ik, ontgaan dat ongeveer sinds de tweede wereld oorlog dankzij de digitalisering een globaliserende wereld is ontstaan, die niet valt terug te draaien. Niet alleen zijn de Britten lid geworden van de EU met alle gevolgen van dien, ze zijn ook onderdeel geworden van een digitaliserende wereld die van miljoenen onderlinge connecties afhankelijk is. Van het douanepapiertje voor de invoer van bevroren vis, tot afspraken over het internationale vliegverkeer en het toelaten van medicamenten.
Het herwinnen van de soevereiniteit door de UK is een gotspe die zijn weerga niet kent in de hyperconnected digitale wereld. Landen worden immers meer en meer afhankelijk van elkaar. De rijke zelfs meer dan de arme, door de miljoenen connecties en afspraken tussen ondernemingen, wetenschappers, organisaties, mensen. Soevereiniteit is een verdwijnend begrip in de digitale wereld, zowel omdat het niet meer werkt én omdat het niet in het belang is van de mensen in de samenleving. De enige mensen die deze onwaarheid systematisch blijven verkondigen aan de burgers zijn politici die of geen flauw benul hebben hoe de digitaliserende wereld functioneert of er eigen belang bij hebben die waarheid te ontkennen.
Omdat iedere organisatie, iedere burger, steeds meer internationaal verbonden is met anderen, is het uitkraaien van soevereiniteitswensen een grove schande en volksverlakkerij. Geen land ter wereld, tenzij zeer achtergebleven in ontwikkeling, kan nog onafhankelijk van andere landen en organisaties functioneren. Juist de meest ontwikkelde landen zijn het meest van andere landen en organisaties afhankelijk. De Britten hebben sinds hun EU lidmaatschap in de zeventiger jaren honderden organisaties en duizenden wetten en regels af kunnen bouwen en vervangen door EU organisaties, wetten en regels. Daarmee zijn gigantische kosten bespaard voor de Britse burger. Maar niet alleen dat. Britse wetenschappers, bedrijven, burgers, hebben vele miljoenen relaties opgebouwd met wetenschappers, bedrijven, burgers buiten de UK. Dat alles onder de paraplu van gemeenschappelijke EU afspraken over vrijwel alles wat het maatschappelijke verkeer betreft. Al dit soort activiteiten heeft de economie na de tweede wereldoorlog doen opbloeien, voorkomt dat landen opnieuw in oorlog komen met elkaar en heeft tenslotte het onderlinge begrip tussen landen bevorderd.
Dat alles wordt nu door Britse politici ontkent en in de prullenmand gegooid onder het motto van het herwinnen van de eigen soevereiniteit. De nostalgische illusie van een Brits Rijk uit de Middeleeuwen wordt voorgeschoteld, waarbij de Britten zelf kunnen bepalen wat er in de wereld gebeurt. Welke deal er uiteindelijk ook uit gaan komen: no-deal, soft-deal, hard-deal, in alle gevallen zullen er uiteindelijk, nieuwe afspraken over samenwerking tussen de UK en de EU, alsook honderden organisaties. Niet alleen dat. De UK zal letterlijk op alle gebieden eerst opnieuw nieuwe eigen instituties, wetgeving en regelgeving moeten opbouwen, variërend van het keuren van bevroren vis uit Nederland, tot nieuwe afspraken over het vliegverkeer, tot nieuwe afspraken over honderden medicamenten, etc.etc. Dat kost de Britse belasting betaler vele miljarden ponden. Ook aan de EU zijde moeten hoge kosten gemaakt worden, alhoewel de schade beperkt is, omdat binnen de EU op alle terreinen al instituties bestaan en er al wet- en regelgeving is.
De vraag is wie hier uiteindelijk mee geholpen is. Heeft de UK soevereiniteit herwonnen ? Ja en nee. Ja in zoverre de UK nu zelf mag gaan vaststellen wie wel en niet het land binnen mag komen en welke regels en wetten gelden voor producten en diensten. Nee als gesuggereerd wordt dat de UK daarmee echt onafhankelijk geworden is van de EU of andere landen. Immers de UK kan helemaal niet zelfstandig overleven. Op letterlijk alle gebieden moet worden samenwerkt in internationaal verband omdat UK niet meer in volledige zelfstandigheid alle services en producten kan ontwikkelen en op de markt brengen. De periode dat een land volledig zelfstandig, dat wil zeggen autarkisch, van andere landen kan opereren ligt al heel ver achter ons. Natuurlijk mag de UK alles in eigen land zelf regelen, maar zodra een UK product of service de grens over gaat, is de UK weer gebonden aan internationale regelgeving. En andersom zullen alle producten die ingevoerd worden, weer moeten voldoen aan, nog op te stellen, UK regels, met alle kosten van dien. Kortom: wat is soevereiniteit waard: hoeveel mag deze illusie kosten ? En maak je de burgers er echt blij mee ? Of had je beter andere dingen met dat geld kunnen doen, naast het feit dat Britse politici ca. vijf jaar lang met niets anders bezig zijn dan de Brexit ?
Bij dit alles valt maar één conclusie te trekken. De echte vijand van het Britse volk huist in Westminster en niet in Brussel. De Britse burger zou beter af zijn geweest als ze naar Brussel en niet naar hun eigen politici hadden geluisterd. De Europese integratie is een groot goed, dat de burgers vele miljarden voordeel heeft gegeven en nog meer kan geven, omdat tal van kostbare nationale stokpaardjes kunnen worden afgeschaft. Waarom moet op vrijwel ieder terrein nationale wetgeving bestaan, met alle kosten van dien, terwijl één simpele Europese wetgeving kan voldoen ? Wat zijn de voordelen voor de burger voor nationale diploma’s, nationale keuringen op producten en diensten, nationale wetten voor telecommunicatie, verkeer, belasting ? Het geeft allemaal fricties in het internationale verkeer en kost allemaal slechts heel veel geld dat beter besteed kan worden aan echte problemen zoals duurzaamheid, milieu of betere samenwerking op tal van terreinen.
De populistische en nationalistische politici draaien de burger bewust een rad voor ogen. De digitaliserende wereld is in zijn aard een wereld waarin steeds meer onderlinge verbanden tussen organisaties en burgers ontstaan. Dat is goed zowel economisch als voor het onderlinge begrip. In plaats van de wettelijke regels zoveel mogelijk internationaal op elkaar af te gaan stemmen, waardoor de burger kosten worden bespaard en de internationale samenhang en samenwerking bevorderd wordt, tamboereren populistisch politici op het terug draaien van dit alles.
Het wordt tijd dat uit het Britse drama lering wordt getrokken en de burger het echte verhaal te horen gaat krijgen. Namelijk dat we in een digitaliserende wereld leven, waarin alles van alles afhankelijk aan het worden is. Dat we de klassieke wereld daaraan aan moeten gaan passen, door meer samen te werken, door wetten internationaal te maken, Slechts op die manier kunnen de grote vraagstukken van deze tijd, die allemaal internationaal zijn in hun aard, opgelost worden. Natuurlijk brengt de globalisatie ook tal van problemen met zich mee, zoals migratievraagstukken. Maar de oplossing van dat soort problemen kan niet zijn om de deur dicht te doen, maar zal moeten zijn om de achterliggende problemen van migratie serieus aan te pakken. Een overstroming lost men uiteindelijk ook niet op door steeds hogere dijken te bouwen, maar door het achterliggende probleem van bijvoorbeeld het CO2 vraagstuk op te lossen.
De digitaliserende wereld is één wereld aan het worden. Dat betekent dat mensen van vele verschillende culturen moeten leren in vrede met elkaar te leven en samen te werken. Dat doet behoorlijk van “au” op dit moment. De internationale mobiliteit maakt dat culturen steeds meer mengen. En de westerse cultuur en manier van leven wringt bijvoorbeeld op vele punten met hoe mensen in moslim landen met elkaar leven. Maar internationale mobilisatie zal niet stoppen, maar toenemen. In plaats van deze nieuwe werkelijkheid te ontkennen zal de mensheid moeten leren nieuwe bestuursvormen te ontwikkelen, noem het “digitale democratie”, zodat beter met elkaar samengewerkt kan worden dan we nu doen aan de vele wereldproblemen van dit moment. Wat de wereld op dit moment het meest bedreigt zijn niet zozeer de vele problemen als migratie, cybercriminaliteit of het milieuvraagstuk, maar de onwil en onkunde van veel politici om met elkaar samen te werken. Als de mensheid zichzelf niet kan besturen wordt het een steeds grotere chaos en zullen de huidige wereldproblemen steeds meer ellende veroorzaken. De Britse Brexit laat zien hoe het niet moet in de politiek. Laten we hopen dat bestuurders en politici daaruit lessen trekken.
