gedachten over digitalisering en samenleving
De vloeibare samenleving is een naam voor de digitale samenleving waar de mensheid de komende jaren naartoe zal groeien. In de afgelopen tien jaar heb ik veel columns geschreven over de digitale transformatie van de samenleving, waarbij ik de oude situatie heb vergeleken met ijsblokjes – de natiestaten – die onder digitale druk smelten, met als gevolg globalisering en vele andere effecten. Hopelijk komt er uiteindelijk een vloeiende samenleving tot stand waarin het werk en de vrije tijd van mensen virtueeler en internationaler worden. Een samenleving waarin grenzen minder belangrijk zijn, wat zal leiden tot meer gelijke en eerlijke levensomstandigheden voor mensen wereldwijd.
Dit boek bevat een aantal columns die ik heb geschreven over maatschappelijke ontwikkelingen in de vloeibare samenleving. Tegenwoordig leven we in een geklutste wereld, waarin iedereen overal kan wonen, digitaal kan werken waar hij wil en toch in contact kan blijven met zijn eigen cultuur. Mensen mengen meer dan ooit, maar leven veelal toch niet echt samen. Dit leidt tot kwetsbare en verbrokkelde samenlevingen. We worden ook geconfronteerd met overbevolking en we weten nu al dat de aarde niet in staat is om iedereen een fatsoenlijk bestaan te bieden, en dat de natuur ook niet in staat is om met zoveel mensen om te gaan. Onze manier van denken verhindert de acties die nodig zijn om deze en andere mondiale problemen op te lossen. Zolang het “wij-zij” denken het “wij-samen” denken overstijgt, zullen we niet in staat zijn om de lange termijn problemen op te lossen die we moeten oplossen om te overleven. De huidige natiestaat, een product van de klassieke samenleving, lijkt een van de hindernissen voor de toekomst. Natiestaten verhinderen dat mensen en bedrijven vrijelijk kunnen samenwerken. In plaats van dat natiestaten hun mensen en bedrijven dienen, lijkt het erop dat natiestaten meer en meer een doel op zich worden of instrumenten, speelgoed of handvaten voor oude mannen die op zoek zijn naar macht en bonussen als CEO’s van natiestaten. Hoe kunnen we regeringen terugkrijgen in een situatie waarin ze mensen en bedrijven steunen, in plaats van mensen te gebruiken? In een modus van multilateraal samenwerken om de enorme wereldwijde problemen op te lossen, ten voordele van iedereen?
Regeringen zouden zich moeten realiseren dat meer dan 50% van de mensheid een smartphone heeft, en dus “verbonden” is. Deze mensen absorberen kennis van het internet om hun leven te verrijken en te verbeteren. Ze kunnen proberen te emigreren naar betere gebieden, maar er is ook de mogelijkheid om hen te voorzien van de juiste kennis om hun leven te verbeteren op de plaatsen waar ze vandaag de dag wonen. Het is een uitdaging voor rijkere landen om immigratie te voorkomen door armere landen te helpen. In de tussentijd wordt de wereld digitaal bedreigd door cybercriminelen, misdadige regeringen, desinformatie en techneuten die op zoek zijn naar steeds meer winst. De samenleving zou in een digitaal zwart gat gezogen kunnen worden als we geen maatregelen nemen om overheersing door digitale entiteiten die alleen maar hun eigen welzijn nastreven, te voorkomen. Overheden zouden regels moeten opstellen voor sociale media en internet, om internet voor iedereen vrij en veilig te houden.
Bovendien wordt de arbeidsmarkt zwaar getroffen door de digitalisering. Gele vestjes in Frankrijk tonen de problemen aan voor de lagere loongroepen, terwijl de digitalisering sommige anderen steeds rijker maakt. Een nieuw sociaal-economisch contract is nodig voor de samenleving. Niet alleen de arbeidsmarkt verandert. De mens zelf is onderhevig aan digitale technologieën. Zullen robots en algoritmen de samenleving overnemen? Zullen we half mens half computerwezens zien verschijnen, verbonden met het internet om hun hersenen te vullen? Er zijn al experimenten met maakbare mensen op universiteiten, zogenaamde cyborgs. Moeten we al deze ontwikkelingen toestaan? Zouden we alles moeten laten gebeuren wat mogelijk is en is dat goed voor de mensheid?
In de bijgevoegde columns staan enkele korte gedachten over al deze onderwerpen die de huidige maatschappij veranderen
Het ebook is verkrijgbaar bij Kobo, Apple Books, Kindle/Amazom, Google Books.
.
