In mijn vorige opiniestuk schreef ik over een aantal dilemma’s waarmee de hedendaagse CIO geconfronteerd kan worden, tegen de achtergrond van de politieke instabiliteit ontstaan door de economische confrontaties tussen de VS en China. Ik stelde toen concrete handvatten in het vooruitzicht waarmee de CIO zelfverzekerd de boardroom in kan stappen. Hieronder vijf punten van aandacht.
- Begrijp de wereld. Als CIO weet je natuurlijk welke nieuwe technologieën belangrijk zijn voor je bedrijf. Maar als CIO ben je ook ‘chief’ en die worden geacht breder te kijken dan hun vak. Allereerst moet je begrijpen waar de strijd tussen Trump en Xi eigenlijk over gaat.In de overgang van de klassieke industriële naar de digitale wereld ontstaan totaal nieuwe mechanismen van bestuur en markt. De wereld functioneert door digitalisering steeds globaler. Zowel op persoonsniveau als op bedrijfsniveau veranderen manieren van werken en communicatie. Niet voor niets digitaliseren vrijwel alle organisaties hun bedrijfsmodel, zowel qua technologie intern als qua markt.Xi en Trump hebben – helaas – beter door dan Europa dat de toekomstige macht draait om de macht over digitale technologie. Ze zullen alles doen, tot een digitale wapenwedloop of zelfs digitale oorlog aan toe, om zichzelf het best te positioneren. En jij, als CIO van een Nederlandse organisatie, wordt geacht dit speelveld te begrijpen.
- Ken de positie van je organisatie. Of je nu bij een multinational werkt of voor een kleiner bedrijf: de wereld wordt beheerst door de grote mogendheden op aarde en jij moet daar rekening mee houden. Zowel Xi als Trump hebben de neiging hun land als een bedrijf te besturen. Vanuit dat oogpunt zullen ze deals willen sluiten met landen en grote bedrijven die in hun kraam te pas komen, terwijl ze belemmeringen zullen opwerpen voor landen en bedrijven die hen tegenwerken.Weet je hoe jouw bedrijf er voor staat? Maakt het geavanceerde technologie? En wil het die exporteren naar allerlei landen, inclusief de VS en China? Of werk je voor een bedrijf dat zowel Chinese als Amerikaanse technologie gebruikt? En hoe afhankelijk ben je van die technologieën? Wat zijn je alternatieven? Je zal dit allemaal exact moeten weten voordat je de boardroom bezoekt.
- Mitigeer kwetsbaarheden. Vrijwel ieder bedrijf is potentieel kwetsbaar voor een grote digitale wapenwedloop of digitale oorlog zoals die nu dreigt. Het is goed je te realiseren dat in tegenstelling met klassiek oorlogstuig, dat meestal door overheidsgerelateerde bedrijven in exclusieve opdracht wordt vervaardigd, technologieën voor de digitale wapenwedloop in het algemeen door iedereen zijn te maken en te kopen. AI, robots, drones, data science of cybersecurity-kennis, virtual reality-apparatuur, het is allemaal zogenaamde dual use-technologie: geschikt voor zowel vreedzaam gebruik als voor digitale oorlogsvoering. Daarmee moeten bedrijven die moderne technologie maken ineens beschouwd worden als potentiële leveranciers voor een digitale wapenwedloop, dus als onderdeel van de digitale-oorlogsindustrie.ASML, ASMI, NXP, TomTom, Fox-IT en vele andere gerenommeerde technologiebedrijven maken alle apparatuur of systemen die van belang zijn voor de digitale wapenwedloop. Dat hadden de CEO’s en CIO’s van deze bedrijven tot voor kort niet beseft.Maar ook andere bedrijven die gebruikmaken van de genoemde technologieën zijn kwetsbaar, want moeten technologie inkopen van Chinese of Amerikaanse partijen en die toevoerlijn kan zo maar op het spel komen te staan als de technologie-oorlog tussen China en de VS daadwerkelijk oplaait. Zie wat er gebeurt met Huawei.Als CIO zal je je dus moeten afvragen waar jouw bedrijf staat in dit complexe veld en hoe je de risico’s kunt verminderen. In hoeverre moet je bedrijf buigen voor de wensen van China of VS? Vaak zul je met de relevante overheid moeten overleggen om helder te krijgen van wie kan worden ingekocht, aan wie nog kan worden geleverd, etcetera.
- Bereken de kosten. Als CIO zal je een nieuwe strategie moeten opzetten om de technologiekant van je bedrijf veilig te stellen. Dat zal kosten met zich meebrengen. Huawei moest plotseling een eigen besturingssysteem ontwikkelen toen de VS dreigde een stop te zetten op het leveren van Android-technologie. Misschien moet je verschillende scenario’s opzetten, met verschillende kostenaspecten en de board voorbereiden op de verschillende opties.
- Communiceer in alle helderheid. Ten slotte wellicht het allerbelangrijkste: zorg dat je helder communiceert aan de board. Wat zijn de opties, wat bedragen de kosten, hoe ben je een en ander van plan uit te voeren? Als je een zwak verhaal helder communiceert heb je meer kans van slagen dan wanneer je een fantastisch plan hebt, maar dat slecht communiceert.Wat dat betreft kun je wat leren van Obama én Trump. Obama bracht goed doordachte visies, die in brede kringen gewaardeerd werden. Maar hadden zijn boodschappen voldoende effect? Trump brengt met veel bombarie slecht doordachte boodschappen via Twitter. Hij scoort stevig op korte termijn, zoals blijkt uit de beursbewegingen. De vraag is wel of het op lange termijn effectief is tegenover de Chinese langetermijndenkers.Houd daarom goed rekening met karakter en samenstelling van je board of je de Obama- of Trump-benadering moet kiezen. De meeste boards zullen doorwrochte rapporten zelden lezen, maar heldere oneliners zeker onthouden.
