Verreweg het allergrootste probleem waarmee de mensheid worstelt en waaraan geen enkele politieke aandacht gegeven wordt is de overbevolking van de aarde. Alle andere vraagstukken zijn afgeleide vraagstukken van de overbevolking: de moeder van alle problemen van de mensheid op dit moment. Milieuproblemen, migratieproblemen, energieproblemen, voedselproblemen, grondstofproblemen, natuurvernietiging, het zijn allemaal gevolgen van de verwoestende schade die de 7 miljard mensen op de aarde veroorzaken en ze zouden allemaal niet bestaan als de aarde slechts 2 of 3 miljard bewoners zou hebben. Er is al lang uitgerekend dat van de 7 miljard mensen 6 miljard nooit op het fatsoenlijke welstandsniveau kunnen leven van de kleine 1 miljard mensen rijke mensen. Demografen voorspellen dat het bevolkingsaantal naar ca. 9 miljard doorgroeit en dan “op natuurlijke wijze” wel af zal nemen. Dat is in de veronderstelling dat de miljarden armen op een hoger welvaartspeil komen en dan niet meer de “natuurlijke” behoefte zullen hebben aan veel kinderen om voor hun oude dag te zorgen. Iets dat in grote delen van Afrika en Azië nu nog het geval is. Maar het is zeer de vraag of dat hogere welvaartspeil bereikt wordt. Door met name de rijke 1 miljard mensen wordt de aarde al zo leeg gevroten dat het onwaarschijnlijk is dat de straks ca. 8 miljard arme mensen nog enige kans hebben om op een hoger levenspeil te komen. De steeds grotere aantallen mensen in Afrika, Zuid-Amerika en Azië, die in wanhoop proberen te migreren naar de rijke landen hebben geen schijn van kans op een beter bestaan. Er is geen sprake van eerlijke welvaartsverdeling en het is politiek op dit moment zelfs niet haalbaar. Want dat zou er op neerkomen dat de rijke westerlingen veel moeten inleveren voor de vele miljarden die tekort komen. Die arme mensen zullen alles doen, migratie, vernietiging van de laatste resten natuur én het krijgen van veel kinderen, om te overleven. Ze zullen ook onderling oorlog voeren, zoals we nu zien in de Arabische landen, waar teveel mannen geen enkel uitzicht hebben op een baan en dus ook niet op een gezin en mede daardoor radicaliseren. De grote overbevolking boeit de rijkere mensheid weinig, zolang het de welvaart in de rijke landen maar niet gaat raken. Het perspectief dat de populisten wensen is dat er hekken moeten komen om de VS en Europa en ze lijken hun zin te krijgen. Er zullen dan deals komen tussen de rijke landen en de armere landen over grondstoffen of landbouwproducten, zodanig dat de armen “buiten de hekken” net aan in leven kunnen blijven om de rijke landen te voorzien van grondstoffen en producten.
Maar gaan de hekken werken ?
De bevolking in veel arme Aziatische en Afrikaanse landen vermeerderd schrikbarend snel op weg naar 9 miljard. De armoede en alles verwoestende effecten op de leefomgeving in die landen hebben net zo goed zijn effecten op “binnen” de hekken van Europa en de VS. De wereld is immers uiteindelijk één “vloeibaar” systeem vanuit het perspectief milieu, energie, grondstoffen, maar overigens ook op tal van andere gebieden (lees: “de vloeibare samenleving”). Het huidige migratie vraagstuk zou voor het Rijke Westen daarom een alarm signaal moeten zijn om serieus met de landen van herkomst van de migratie over samenwerking te praten. Niet alleen om de huidige migratie een halt toe te roepen. Maar juist om het explosieve mengsel van natuurvernietiging, milieuschade, grondstofuitputting, overbevolking, waar de hele wereld slechter van wordt, in een brede samenhang aan te pakken. Terecht wordt gezegd dat de rijke landen hun oplossingen niet meer mogen opdringen aan de arme landen. Dat is zeker zo. De arme landen zullen hun eigen conclusies over hun eigen problemen moeten trekken. Zelf begrijpen ze ook wel dat migreren vanuit die landen naar de rijke landen geen optie is om de vele miljoenen die in hun landen in armoede leven soelaas te bieden. En de uitverkoop van hun grondstoffen en energiebronnen is ook geen verstandige lange termijn oplossing. De enige uitweg is uiteindelijk onderwijs en ontwikkeling, zodanig dat die landen hun eigen broek kunnen ophouden en de oude dag niet meer hoeft te worden “ingekocht” door veel kinderen te baren. Een gezonde verhouding met de westerse landen is daarbij nodig, maar dan wel op basis van gelijkwaardigheid en op basis van fair trade. Het Westen zal moeten leren die landen geen westerse oplossingen op te dringen waarop die landen niet zitten te wachten. Westers voedsel en medische hulpprogramma’s waren prachtig, maar zijn mede oorzaak van de huidige overbevolking in die landen. Het Westen moet daarom zo snel mogelijk stoppen met “hulpverlening” en zal moeten omschakelen naar eerlijke en gelijkwaardige deals met de Afrikaanse, Zuid-Amerikaanse en Aziatische landen, waarbij die landen eigen keuzes moeten maken over de omvang van de bevolking, over sociale structuren, over gezondheid, over voedselvoorziening, milieuvraagstukken e.d. En ze zullen wellicht tot andere keuzes komen dan westerse landen. Zo is bijvoorbeeld goed verdedigbaar dat de armere landen om CO2 problemen op te lossen massaal kernenergie gaan inzetten. Wellicht geloven wij daar niet, meer, in voor onze landen, maar het zou die landen kunnen helpen om én het CO2 probleem aan te pakken én om in de nodige hoeveelheden elektriciteit te voorzien op een betaalbare wijze. Dat er dan een kernenergie afvalprobleem is, dat is dan een relatief klein probleem. Zo zouden die landen best tot eigen en andere oplossingen kunnen komen dan het Rijke Westen.
Samenwerking tussen arm en rijk
De belangen voor het Westen zijn dat er geen hordes niet opgeleide mensen naar het Westen komen. Maar ook dat de milieu en energieproblemen worden opgelost. Beter dan hekken plaatsen is uiteraard dat er geen aanleiding meer is voor migranten om naar westerse landen te komen. Er is anderzijds wel behoefte aan werkkrachten in de rijke landen, zoals de Mexicanen die werken in de VS, en er zijn uiteraard mogelijkheden om mensen een goede opleiding te geven, die later gebruikt kan worden bij terugkeer in het eigen land. En uiteindelijk kunnen uit die contacten weer handelsrelaties groeien. De wereld wordt immers vloeibaar ! Vanuit het perspectief van de arme landen valt er ook veel te winnen bij een “vloeibare” samenwerking met de rijke landen. Allereerst de optie om jonge mensen te laten werken of opleidingen te geven in de rijke landen. Maar ook kan samengewerkt worden op handelsbasis, door kennis en technologie beschikbaar te stellen aan de arme landen, met als tegenprestatie dat later de eindproducten en services kunnen worden afgenomen. Zo zijn er goede voorbeelden van “fair trade” en joint ventures op tal van gebieden zoals bijvoorbeeld bloemkwekerijen en fruitplantages, die zowel voor de arme als rijke landen voordelen bieden. In de vloeibare samenleving van de toekomst zouden zowel personen als bedrijven veel vrijer moeten kunnen bewegen tussen landen, maar wel op basis van fatsoenlijke wederzijdse afspraken.
Migratie vraagstuk triggert overbevolkings vraagstuk
Van groot belang blijft de erkenning dat 7 miljard mensen voor de aarde al veel te veel is en dat 9 miljard een hele slechte en nodeloze ontwikkeling zou zijn. Het huidige migrantenvraagstuk schudt het Rijke Westen in Europa en de VS ruw wakker en drukt die landen met de neus op de feiten. Het matigen van de bevolkingsaanwas zal naast het verminderen van migratiedruk ook een belangrijke bijdrage leveren aan het oplossen van milieu-, grondstof- en energieproblemen. De politici zouden beter de grote mate van samenhang moeten beseffen tussen al deze vraagstukken. Net zoals louter voedsel of medicamentenhulp niet heeft gewerkt, zo zal louter aandacht voor het oplossen van migratie niet blijken te werken. Zolang er te veel in deeloplossingen voor deelvraagstukken wordt gedacht, verergerd de problematiek slechts. De hekken om Europa en de VS zijn deeloplossingen die niet zullen werken, mede omdat de wereld “vloeibaar” wordt. Mobiliteit van mensen is niet alleen onontkoombaar, maar wordt zelfs economisch steeds belangrijker, zowel voor rijke als arme landen. Het echte kernprobleem is de overbevolking. Helaas zullen we nog vele jaren moeten wachten voordat de politici daar wat aan gaan doen.
Hi Peter
Ik zie 2 mogenlijkheden, beide weinig aantrekkelijk !
1: Wijlen Frank Fenner van de Australische ANU university, een expert in uit sterven van zoogdieren voorspelde ongeveer 10 jaar geleden dat de mensheid in zeer korte tijd zal uit sterven, in het ergste geval in ongeveer 100 jaar. Wilen prof. Stephen Hawkin vond 100 jaar een beetje pessimistisch maar verklaarde dat de mensen wel bijzonder snel een manier moesten vinden om andere planeten te bevolken !
Als je statistieken mag geloven stomen we op volle kracht naar het ergste geval.
2: Democratie zoals westners het kennen en wensen loopt af. Daarvoor komt in de plaats een regerings vorm zoals China nu kent. Als je er in past heb je een redelijk goed leven. Als je niet in dat soort samen leving wil len (dus protesteert !) kom je in een soort concentratie kamp terecht om hervormd te worden. Als dit volgens de macht hebbers niet lukt word je “exterminated” Dit gebeurt al op kleine (!) schaal in China en dit land is al hard bezig een wereld te veroveren zonder geweld door ontwikkelings landen enorme leningen te verstrekken en die landen op die manier onder hun invloed te brengen. Ze zien er niet tegenop om geweld te gebruiken als dit nodig is.
Westerse landen kunnen nooit eens worden om een zelfde soort politiek te voeren.
Beide gevallen zijn weinig aantrekkelijk.
Wat betreft je punt 1: er zijn erg veel doemscenario’s over de mensheid. En mijn punt daarover is dat een diersoort die zich zo snel vermenigvuldigd t.o.v. de andere soorten en omgeving, inderdaad grote risico’s loopt. Het grootste probleem voor de mensheid is het grote aantal mensen. Bij 2-3 miljard, zou er weinig aan de hand zijn. Behalve natuurlijk de gebruikelijke oorlogen. Maar als we 7 of meer miljard mensen op een welzijnsniveau a la de westerse mens willen brengen, dan gaat dat natuurlijk volkomen fout. De aarde kan dat niet aan. Ik vind het onbegrijpelijk dat een diersoort die technisch zo slim is, bestuurlijk zo dom is dat ze zichzelf niet kan besturen om het aantal mensen op aarde te beheersen. Maar als we dat inderdaad niet kunnen, en het ziet er naar uit, dan is het somber gesteld met de mensheid.
Wat betreft je tweede punt 2: tja, democratie is natuurlijk niet de ultieme bestuursvorm om bijvoorbeeld het aantal mensen op aarde te beheersen, of de vele andere grote problemen op te lossen. In de dierenwereld bestaat echt geen democratie, maar alles is wel beter georganiseerd dan bij de mensen. De diersoorten houden elkaar op natuurlijke manier in evenwicht én met de omringende natuur. Overigens: voor Chinezen, die veel meer collectivistisch dan individueel denken, is de Chinese staatsvorm, zover ik begrijp, veel minder een probleem dan voor de westerse mens. Kortom: de bestuursvorm vind ik echt een ander vraagstuk dan de overbevolking. Misschien (waarschijnlijk) kunnen we met democratie de overbevolking niet oplossen. Dan hebben we een andere bestuursvorm nodig, want m.i. is overbevolking het echte probleem dat eerst en snel opgelost moet worden. Democratie is wellicht een luxe waar we geen tijd meer voor hebben, gezien de vele problemen. We moeten snel op wereldniveau de aarde anders én gezamenlijk gaan besturen anders is de ellende inderdaad niet te overzien binnen honderd jaar.