Word geen slachtoffer van het populistische achterhoedegevecht
Je zult als CIO toch maar de bestuurskamer ingeroepen worden waar de board je vraagt hoe om te gaan met de technologieoorlog tussen China en de VS! Moet je organisatie, wellicht wereldwijd werkzaam, oppassen voor Chinese technologie omdat er misschien embedded logica in zit die tot spionage kan leiden? Of omdat de VS je bedrijf in de ban kan doen? Omdat je huidige systemen zowel Chinese als Amerikaanse componenten bevatten en niet duidelijk is of hetzij de VS hetzij China in een volgende ronde gaat verbieden elkaars spullenboel te gebruiken? Moet je je prachtige, goedkope Chinese Android smartphones toch maar inwisselen voor iets duurders Amerikaans?
Het kan je als CIO de komende maanden zomaar overkomen. De technologieoorlog tussen de VS en China begint serieuze trekken te krijgen, met impact op duizenden bedrijven. Het is weinig waarschijnlijk dat dit zo maar overwaait, om diverse redenen.
Allereerst gaat dit om een machtsspel tussen de twee grootste mogendheden op de wereld. Beide partijen willen de belangrijkste economie ter wereld zijn. Amerika was decennialang de sterkste op economisch gebied. Maar China heeft in bijna angstwekkend tempo een formidabele positie opgebouwd. Niet alleen economisch, maar ook technologisch.
Europa zinkt daarbij helaas totaal in het niet. China redeneert dat het wellicht de laatste honderd jaar geen economische rol van betekenis heeft gespeeld, maar de drieduizend jaar daarvoor wel. Kortom: dit is een potje armpje drukken op hoog niveau.
En dan het tweede punt. Noch Xi noch Trump heeft een persoonlijkheid die snel inbindt. Trump beschouwt zich als de beste dealmaker ter wereld en denkt dat hij wel even door kan duwen, zodat China zal inbinden. Wellicht onderschat hij de Chinese natuur: China zal nimmer buigen voor welke buitenlandse mogendheid ook. Gezichtsverlies is iets onmogelijks voor de president van China, die zich onlangs nog voor het leven heeft laten benoemen. Hij zal ongetwijfeld denken dat hij de boel wel kan uitzitten, ook als Trump opnieuw wordt gekozen, want haast hebben Chinezen nooit.
Dat ziet er niet goed uit voor de rest van de wereld, die slechts kan toekijken.
Beide mogendheden hebben heel goed door, helaas ook weer beter dan Europa, dat de economische toekomst afhangt van technologische sterkte. De toekomstige ‘vloeibare samenleving’ hangt van digitale draadjes aan elkaar. Wie de technologie beheerst is spekkoper.
Een probleem voor zowel Xi als Trump is echter dat de industriële wereld al decennia steeds meer internationaal samenwerkt. Een auto, smartphone, vliegtuig of MRI-scanner bestaat uit duizenden elektronische onderdelen die overal ter wereld worden gemaakt, op hun beurt uit grondstoffen uit vele verschillende landen. Kortom: een Chinese smartphone is niet puur Chinees, en een Amerikaanse auto is al helemaal niet puur Amerikaans.
“Dit is een potje armpje drukken op hoog niveau”
De technologieoorlog tussen China en de VS zal er op korte termijn toe leiden dat beide partijen zullen proberen elkaars technologie in de ban te doen. De vraag is echter of dat op lange termijn vol te houden valt. De wereldwijde afspraken tussen duizenden bedrijven zijn er immers niet voor niets. Bedrijven hebben helemaal geen interesse in landsgrenzen of door welk land iets wordt gemaakt. Ze hebben er louter belang bij dat ze de onderdelen krijgen die ze nodig hebben, op tijd, tegen een goede kwaliteit en prijs. Ze hebben alleen maar hinder van landsgrenzen, want het kost geld, tijd en administratie.
Terug naar een autarkisch China of Amerika is daarom een doodlopend pad. De wereld is op dit moment al zo verstrengeld dat tal van industrieën zwaar getroffen zouden worden als China en de VS daadwerkelijk elkaars technologie gaan blokkeren.
Zowel Xi als Trump zal er ongetwijfeld achter komen dat hij op termijn een andere weg moet inslaan. Eenvoudig zal dat niet zijn. Waar het immers om gaat, is dat beide mogendheden het machtigste land ter wereld willen zijn. Dat streven gaat niet samen met een wereldwijd samenwerkingsmodel, waarbij organisaties en landen steeds meer verstrengeld raken, zoals zich dat de laatste decennia heeft ontwikkeld. Hier botsen politieke, nationale ambities op de nieuwe werkelijkheid van de globalisering. De digitale samenleving waar de wereld naar toe gaat is een andere dan de klassieke wereld van sterke natiestaten.
In de digitale samenleving, de hyperconnected world, groeien landen steeds meer naar elkaar toe. Verschillen tussen landen, waaronder inkomens, worden kleiner. We zitten midden in dat proces, waarin zich verschijnselen voordoen als de ‘gele hesjes’ – direct gerelateerd aan globaliseringseffecten – grote migratiestromen (mensen vertrekken naar waar het beter is) en tech platforms die uniforme diensten leveren ten koste van nationale diensten.
De politiek reageert hier totaal verkrampt op, met populistische en protectionistische acties. Dit proces valt niet te stoppen, zelfs niet door Trump of Xi, omdat de voordelen voor burgers en bedrijven veel te groot zijn.
Het ware beter de nieuwe werkelijkheid onder ogen te zien. Zorg bijvoorbeeld voor meer en betere IT-opleidingen en omscholingsprogramma’s om de vele vacatures op te vangen, bevorder inplaats van frustreer internationale mobiliteit, werk toe naar gelijkheid van belastingstelsels zodat fiscale concurrentie verdwijnt, hef nodeloze handelsbelemmeringen en nationale verschillen op in plaats van deze op te werpen.
De heren Xi en Trump zijn beide koppig, dus voorlopig zal de wereld nog veel hinder ondervinden van hun achterhoedegevechten. Als CIO moet je je dus voorbereiden op moeilijke vragen vanuit de boardroom. Maar hoe? Daarover de volgende keer meer.
De heren Xi en Trump zijn beide koppig, dus voorlopig zal de wereld nog veel hinder ondervinden van hun achterhoedegevechten. Als CIO moet je je dus voorbereiden op moeilijke vragen vanuit de boardroom. Maar hoe? Daarover de volgende keer meer.
Artikel uit IT Executive 15 augustus 2019
