Door het corona virus is de economie in vrijwel alle landen met een genadeloze klap tot stilstand gekomen. De politiek, zelfs tot en met President Trump, heeft als eerste prioriteit de bevolking te redden van het om zich heen grijpende corona virus. Begrijpelijk en terecht. Voor de kortere termijn. Maar zoals valt te verwachten verschijnen de eerste berichten van ondernemers en academici dat het niet lang zo verder kan. Europa heeft weliswaar diepere sociale financiele pockets dan de VS, maar kan dit ook niet lang volhouden. Geen land kan wachten totdat er een vaccin beschikbaar is, dat zeker nog een jaar gaat duren.
Op korte termijn moeten er daarom plannen komen voor een intelligente herstart. Die plannen kunnen niet weken wachten, noch die uitvoering daarvan. Die moeten worden opgestart parallel met de huidige crisis acties rond lockdown, IC capaciteit en testen.
Wat staat voorop ? Zo spoedig mogelijk zullen de gezonde mensen die thuiszitten weer aan het werk moeten. Immers op hen drijft de economie. Dat betekent dat, naast zorgpersoneel, zij zo spoedig mogelijk aan de slag moeten in een “corona vrije” omgeving. Met name zullen snel de sectoren moeten starten die niet of minder afhankelijk zijn van drukke publieksevenementen.
Te denken valt aan productie en service bedrijven, waar met weinig moeite afstand gehouden kan worden. Maar ook aan winkels die voor het publiek best weer open kunnen, mits de juiste voorzieningen getroffen worden. Goede monitoring van iedereen die weer werkt op corona besmetting, door middel van Apps en sneltesten (zie verderop) is daarbij cruciaal.
Verder blijkt tijdens deze crisis, dat sommige bedrijven het razend druk hebben, terwijl andere sectoren wegkwijnen. We kunnen kniezen hoe jammer het is dat de horeca en de theaters dicht zijn, alsook het reiswezen, maar dat valt helaas op korte termijn nog niet op te lossen, want zou feitelijke opheffing van de lock down betekenen. Dus een te groot risico. Maar gezien de arbeids tekorten in een aantal sectoren (zorg, IT, voedingsbedrijven) zou wel keihard gewerkt moeten worden aan zo veel mogelijk her en omscholing, voor die sectoren. Kortom: een transitie van de arbeidsmarkt, die deels toch al nodig was. Wellicht kunnen daardoor een aantal mensen uit de horeca, theater en reis wereld daarin al emplooi vinden.
Natuurlijk moet ook gewerkt worden aan oplossingen voor “drukke omgevingen”, zoals theater, festivals, sportevenementen, markten. Daarvoor geldt echter dat we het op de korte termijn, todat er wellicht over een jaar een vaccin is, maar genoegen moeten nemen met creative, digitale alternatieven. Zoals online concerten, “alligator” distancing, virtuele wielerwedstrijden e.d.. Alles staat of valt met voortdurende monitoring.
Geprobeerd moet wel worden op een intelligente manier buiten recreatie en sport weer op te starten. Allereerst is het namelijk van belang dat de huidige binnen zitters met het komende voorjaar weer naar buiten kunnen om de gezondheid op peil te houden. Maar verder is het in heel veel buiten recreatie en sporten goed mogelijk afstand van elkaar te houden. Dat zou tevens een deel van de horeca en sport accomodaties weer aan de gang helpen.
Daarnaast moeten oplossingen gevonden worden om zo spoedig mogelijk het onderwijs, met name kleuter, lager en middelbaar, te herstarten. Voor de kleinste kinderen is het sociaal bijzonder ongewenst dat ze niet met elkaar kunnen spelen. Terwijl ook kinderen uit achterstands gezinnen veel baat hebben aan contact met leeftijdsgenoten. Kinderen lopen, ondanks alle online initiatieven, bovendien een behoorlijke leerachterstand op als ze tot en met aanstaande zomervakantie niet naar school gaan. Hoe sneller we voor deze categorieen “corona-vrije” zones kunnen maken hoe beter het is.
Een essentiele stap is dat we massaal de bevolking gaan testen, zodra de tests beschikbaar zijn, zodat we beter weten waar de pockets van besmetting zich bevinden. Immers : meten = weten. Vervolgens gaat het er om om corona vrije naast corona kwetsbare gebieden te creëren. In de vrije gebieden kunnen mensen weer gewoon aan het werk en bij elkaar komen, echter onder voortdurende monitoring met testen. Andersom kunnen bepaalde plaatsen van hoge kwetsbaarheid, denk aan verzorging tehuizen, wellicht samen met personeel (er zijn voorbeelden) in zijn geheel in isolatie geplaatst worden. Zo ontstaat een patroon van corona vrije gebieden, naast isolatie van super kwetsbare groepen. Het is de Aziatische aanpak, die goed blijkt te werken. Alles hang bij deze aanpak natuurlijk op massaal testen. Daarvoor komen echter steeds meer producten en services op de markt.
Bovenstaand scenario is ongeveer het Zuid-Korea scenario. Het is van belang dat zo’n scenario goed wordt afgestemd met landen om ons heen. Het is desastreus als landen die onderling veel personenverkeer hebben, verschillende “restart” scenario’s volgen. Landen zullen dan elkaars beleid niet vertrouwen en dan komt de handel en het personen verkeer niet op gang. Hier ligt in Europa een belangrijke taak voor de Europese Commissie om te proberen alle landen eenzelfde “restart” scenario te laten volgen. Met name ook ten aanzien van testen teneinde het vertrouwen te vergroten.
Tenslotte komen we aan de langere termijn oplossingen na deze crisis. We zullen moeten leren van deze virus uitbraak. Wat we zouden moeten leren lijkt in ieder geval te zijn:
- Wees voorzichtiger met menselijk transport. Immers de mens verspreid het virus. Houd dat veel beter onder controle in de toekomst.
- Stop bij lokaal onheil onmiddellijk alle transport bewegingen in en uit. En controleer maximaal bij noodzakelijk transport.
- Oefen maximaal druk uit op China en andere Aziatische landen nu echt te stoppen met het verhandelen en consumeren van exotisch dier materiaal. Na SARS, MERS en Corona zouden de lessen geleerd moeten worden. Het voorkomt ook het uitstervan van zeldzame dieren.
- Zet maximaal in op (digitale) internationale samenwerking. Immers dat is vrij van (fysieke) virussen en bleek een zwak punt in deze crisis. De Westerse wereld heeft niets geleerd van de ervaringen van Taiwan, Zuid-Korea, Hong Kong en Singapore, terwijl veel informatie bekend was.
- Doe veel meer aan (digitale) hulp voor ontwikkelingslanden. Deze landen worden nu onevenredig getroffen door het corona virus, omdat ze slechte medische voorzieningen hebben en geen sociaal vangnet. De Westerse landen hebben te veel de reactie :”eigen volk eerst” in het verkrijgen van medische goederen. Maar het Westen moet, ook in eigen belang, alles doen om de economieen in de ontwikkelingslanden zo snel mogelijk te herstellen en te komen tot een eerlijke verdeling van medische goederen.
- Zet nu eindelijk, zoals al zo vaak bepleit, onder de vlag van de VN een wereld crisis organisatie op voor dit soort zaken. Wederom bleek bij deze crisis dat ieder land in zijn eigen schulp kroop, nationale oplossingen bedacht, om vervolgens te erkennen, dat internationale samenwerking nuttig en nodig is. Onder andere de WHO zou een veel krachtiger mandaat moeten krijgen.
- Kapitaliseer op de verminderde CO2 en stikstof uitstoot van deze crisis. Probeer de lage uitstoot niveau’s zoveel mogelijk te behouden. Propageer videoconferencing als alternatief voor (dure) reizen. Ontmoedig nodeloos transport, zoals van goederen die voor relatief kleine behandelingen van het ene naar het andere land worden versleept. Moedig het gebruik van e-oplossingen (e-boeken, e-documenten, e-health, e-governance) maximaal aan teneinde minder transport en grondstoffen nodig te hebben.
- Kapitaliseer op de vele innovatieve acties van burgers en bedrijven. Er is een ongehoorde stroom nieuwe oplossingen bedacht door creatieve mensen en ondernemers, om aan de slag te blijven.
- Kapitaliseer op alle overheids acties om allerlei wetten en regels tijdelijk buiten werking te verklaren. Plotseling mogen online aandeelhouders vergaderingen. Mogen notarissen acties online passeren. Komt er online onderwijs en examens. Komt e-health van de grond. Kunnen politici online internationale vergaderingen houden.